Pilates na reformerze lub na macie. Odkryj zalety obu form treningu!

Pilates, podobnie jak joga, nieustannie zyskuje na popularności jako forma ćwiczeń poprawiająca kondycję i elastyczność ciała. Trening pilatesu można wykonywać klasycznie, na macie, lub z wykorzystaniem specjalnie zaprojektowanego urządzenia, reformera. Przyjrzyjmy się zaletom obu tych form pilatesu.

Reformer – co to takiego?

Reformer to jedno z urządzeń do pilatesu, zaprojektowane przez Josepha Pilatesa, twórcę tej metody ćwiczeń. Pierwsze reformery, które powstały na początku XX wieku, były prowizorycznymi konstrukcjami budowanymi z ram sprężynowych łóżek szpitalnych i pasów. Ich zadaniem było przywrócenie siły i elastyczności mięśni u osób początkujących, by mogły one wykonywać klasyczne treningi pilates na matach. Po latach reformery i treningi na nich znacząco się zmieniły, a także zyskały nowe cele.

Współczesny reformer składa się z ruchomej platformy, drążka wspierającego oraz systemu sprężyn, linek i bloczków. Dzięki tym mechanizmom możliwa jest precyzyjna regulacja oporu w poszczególnych pozycjach, co pozwala dostosować ćwiczenia do indywidualnych potrzeb. Reformer rozwiązuje ograniczenia klasycznego pilatesu na macie, który opiera się głównie na pracy z ciężarem własnego ciała.

Dlaczego warto ćwiczyć pilates?

Bez względu na formę ćwiczeń, zdrowotne korzyści płynące z pilatesu są znaczne. Połączenie starannie wykonywanych, precyzyjnych ruchów z treningiem koncentracji i oddechu ma pozytywny wpływ na kondycję fizyczną i psychiczną. Największą zaletą pilatesu jest jego oddziaływanie na układ mięśniowo-ruchowy człowieka.

Pilates – zarówno na macie, jak i na reformerze – wzmacnia siłę i elastyczność wielu grup mięśniowych, poprawia stabilizację oraz pomaga w utrzymaniu prawidłowej postawy, co z kolei korzystnie wpływa na zdrowie stawów i kości. Odpowiednio zadbane i rozwinięte mięśnie poprawiają równowagę, zmniejszają przeciążanie stawów, a co za tym idzie – minimalizują ryzyko upadków i kontuzji. Tworzą także ochronny gorset wokół kręgosłupa, niwelując wady postawy i dolegliwości bólowe. Wzmocnione mięśnie mają również pozytywny wpływ na gęstość tkanki kostnej, co sprawia, że kości stają się bardziej odporne na obciążenia i mniej podatne na osteoporozę.

Pilates rozwija także propriocepcję, czyli świadomość własnego ciała oraz zwiększa mobilność. Jest to więc doskonały trening wspomagający dla osób praktykujących inne rodzaje aktywności fizycznej. Dla każdego stanowi sposób na poprawę ogólnej koordynacji ruchowej, redukcję stresu, a także wzmocnienia funkcji poznawczych, takich jak pamięć, koncentracja i zdolność uczenia się.

Jakie są zalety reformerów?

Pilates na reformerach pozwala na precyzyjne dopasowanie oporu do indywidualnych potrzeb treningowych. Choć pierwotnie reformer miał wspierać osoby początkujące w rozpoczęciu aktywności, obecnie rzadko pełni taką funkcję. W zależności od studia i rodzaju treningu reformery służą do szybszego rozwoju techniki, bardziej świadomego wykonywania konkretnych wzorców ruchowych oraz intensywniejszego treningu wybranych grup mięśniowych. Możliwe jest także zwiększenie dynamiki treningu, choć pilates nigdy nie będzie odpowiednikiem treningu cardio.

Trening pilatesu na reformerach wykonywany świadomie i pod okiem doświadczonego trenera może przynieść nieco szybsze efekty niż klasyczny trening na macie. Maszyna umożliwia wykonywanie szerszego zakresu ćwiczeń oraz wprowadzanie nowych bodźców do treningu. Reformery pozwalają także na bardziej efektywną pracę nad poszczególnymi grupami mięśni, co może stanowić przewagę nad klasycznym pilatesem.

Trening na macie czy na reformerze?

Pilates w wersji klasycznej swoją popularność zawdzięcza przede wszystkim dostępności. Aby go praktykować, potrzebna jest mata i odrobina przestrzeni. Dla wielu osób to wystarczający argument, by szybko rozpocząć treningi w domu – i równie szybko je zakończyć. Internetowe programy ćwiczeń nie zawsze uwzględniają bowiem indywidualne różnice w sile i elastyczności mięśni, stabilizacji postawy oraz umiejętnościach technicznych. Niektóre ćwiczenia na macie są trudne do wykonania, zwłaszcza dla osób mniej zaawansowanych.

Dlatego trening na reformerach, dostosowany do początkujących, może być doskonałym wstępem do klasycznego pilatesu. Umożliwia naukę ruchów oraz pracę nad elastycznością i mobilnością przy mniejszym obciążeniu niż w wersji klasycznej. Krytycy takiego podejścia zwracają uwagę, że początki na maszynie mogą być trudne ze względu na dużą liczbę informacji do przyswojenia. Wiele zależy jednak od podejścia trenera i ilości czasu, jaką przeznaczy on na zapoznanie nas z reformerem i nauczenie podstawowych wzorców ruchowych.

Pilates na reformerach wciąż nie jest powszechnie dostępną dyscypliną. Wysokie koszty zakupu maszyn sprawiają, że niewiele osób może pozwolić sobie na zakup reformera do domu – przy założeniu, że dysponuje odpowiednią ilością miejsca na ustawienie sprzętu.

Pewną przewagą reformera nad matą jest to, że umożliwia szybszy dostęp do bardziej zaawansowanych ćwiczeń. O ile podstawowych ruchów możemy nauczyć się zarówno na macie, jak i na reformerze, trening na maszynie pozwala odkrywać więcej w krótszym czasie, co urozmaica zajęcia, przeciwdziała nudzie i daje motywację do wysiłku.

Podsumowując, wybór między pilatesem na macie i reformerze zależy od naszych indywidualnych preferencji. Zachęcamy do korzystania z zajęć pilates w każdej formie – pamiętaj, że możesz trenować go z kartą MultiSport. Wyszukiwarkę obiektów sportowych znajdziesz tutaj.

Bibliografia:

  1. Yilmaz A., Ozen M., Nar R.,  Turkdogan H. E., The Effect of Equipment-Based Pilates (Reformer) Exercises on Body Composition, Some Physical Parameters, and Body Blood Parameters of Medical Interns, Cureus, 2022.
  2. Patti A., Thornton J. S., Giustino V. i inni, Effectiveness of Pilates exercise on low back pain: a systematic review with meta-analysis, Disability and Rehabilitation, 2024.
  3. Wells C., Kolt G. S., Bialocerkowski A., Defining Pilates exercise: a systematic review, Complementary Therapies in Medicine, 2012.
  4. Daly R. M., Duckham R. L., Gianoudis J., Evidence for an interaction between exercise and nutrition for improving bone and muscle health, Current Osteoporosis Reports, 2014.
  5. https://journals.lww.com/acsm-healthfitness/fulltext/2015/07000/build_muscle,_improve_health__benefits_associated.6.aspx, dostęp 1.10.2024.