Naukowcy są zgodni co do tego, że aktywność fizyczna zbawiennie wpływa na funkcje poznawcze mózgu niezależnie od wieku, a problemom z koncentracją, pamięcią czy przyswajaniem wiedzy można stawić czoła, regularnie „wietrząc głowę”. Co to znaczy w praktyce i jakie ćwiczenia pomagają uwolnić umysłowy potencjał?
Aktywność fizyczna dla mózgu: skoncentruj się na regularności
Żeby tak mądrze zacząć… czy wiesz, że rolę aktywności fizycznej i sportu w procesie rozwoju człowieka doceniali już starożytni filozofowie? Platon na przykład był czynnym gimnastykiem i zapaśnikiem, który w swoim najsłynniejszym dziele zaprezentował m.in. taki pogląd, że ludziom nieumiejącym pływać nie należy powierzać stanowisk państwowych, podobnie jak tym, którzy nie potrafią czytać… 😊
Współczesne badania naukowe jednoznacznie wskazują, że sprawność umysłowa zależy nie tylko od trenowania mózgu w tradycyjnym rozumieniu (np. w formie rozwiązywania zagadek logicznych czy łamigłówek), ale też od codziennej porcji ruchu. Po pierwsze, to kwestia lepszego ukrwienia – jak wiadomo, ruch aktywizuje nasz układ krążenia, co sprawia, że także do mózgu dociera więcej tlenu i substancji odżywczych. W dobrze odżywionym mózgu zachodzą zmiany strukturalne – czyli powiększa się tzw. istota szara w korze czołowej i skroniowej – oraz funkcjonalne, polegające na sprawniejszym przekazywaniu sygnałów między komórkami oraz poszczególnymi obszarami mózgu. To z kolei wpływa na procesy poznawcze, jak zapamiętywanie, myślenie abstrakcyjne i kreatywne, selekcjonowanie informacji czy koncentracja uwagi.
Drugim ważnym aspektem jest to, że dzięki ćwiczeniom wykonywanym np. w przerwie podczas nauki czy wykonywania pracy umysłowej pozwalamy mózgowi odpocząć od zadań intelektualnych na rzecz skupienia na określonych ruchach czy czynnościach fizycznych. Bardzo ważne jest, by te przerwy były regularne, tak jak w szkole – po 45 minutach, maksymalnie godzinie intensywnego myślenia podarujmy naszemu mózgowi chwilę oddechu, a sobie porcję ruchu, choćby w formie prostej gimnastyki, a najlepiej krótkiego, ale intensywnego, dotleniającego spaceru. Warto też pamiętać o dodatkowej korzyści wynikającej z aktywności fizycznej – dzięki niej zwiększa się poziom neuroprzekaźników w mózgu (m.in. dopaminy czy serotoniny), a obniża poziom kortyzolu oraz adrenaliny. To wpływa bezpośrednio na nasze samopoczucie – mniej się denerwujemy zarówno podczas samego procesu przyswajania wiedzy (zwłaszcza gdy coś uporczywie „nie wchodzi” nam do głowy), jak i przed egzaminem czy ważnym merytorycznie spotkaniem. W dniu takiego sprawdzianu wiedzy warto więc postawić na poranny trening albo przynajmniej zamienić auto czy tramwaj na rower albo spacer – to naprawdę działa!
Jakie ćwiczenia wspierają pracę mózgu?
Śmiało można powiedzieć, że mózg doceni każdą aktywność, która pozwoli mu z jednej strony odetchnąć od czynności intelektualnych, a z drugiej – pracować jeszcze efektywniej.
- Ćwiczenia aerobowe wspierają proces zaopatrywania mózgu w tlen i substancje odżywcze, dlatego mądrym pomysłem będą regularne treningi wytrzymałościowe: bieganie, pływanie, aqua aerobic, jazda na rowerze – w plenerze albo na siłowni (np. indoor cycling).
- Mózg uwielbia wyzwania, dlatego umiejętność koncentracji chętnie ćwiczy na treningach wymagających podejmowania szybkich, czasem strategicznych decyzji np. sztuki walki, gry zespołowe czy też ścianka wspinaczkowa.
- Zajęcia, na których mózg może uczyć się nowych ruchów i zapamiętywać choreografię, sprzyjają powstawaniu nowych połączeń nerwowych – świetnie czuje się więc na wszelkich kursach tańca, zumbie albo treningach pole dance.
W kwestii aktywności wspierających pracę mózgu możesz puścić wodze fantazji i śmiało poszerzać sportowe horyzonty, korzystając z wszystkich możliwości dostępnych z Twoją kartą MultiSport. Zacznij już dziś!