Prozdrowotne właściwości matchy
Matcha to japońska zielona herbata w sproszkowanej postaci. Pisaliśmy już wcześniej, że zielona herbata ma niezwykłe właściwości, a matcha w niczym jej nie ustępuje, ponieważ [1]:
- pozytywnie wpływa na zdrowie i pracę serca,
- może poprawiać funkcje poznawcze, a więc pamięć, koncentrację i myślenie. Udowodniono to w badaniu naukowym, w którego trakcie pacjenci przez dwa tygodnie spożywali 2,07 g matchy dziennie. Ze względu na te właściwości, matchę poleca się także osobom dojrzałym [4],
- może łagodzić stany zapalne w organizmie, które prowadzą do obniżenia odporności i chorób,
- dzięki zawartości błonnika matcha sprzyja utracie wagi. W jednym z badań uczestnicy przyjmowali matchę przez 6 tygodni, w efekcie czego zwolnił przyrost masy ich ciał, a poziom glukozy we krwi unormował się,
- matcha może zmniejszać stany zapalne układu nerwowego, a więc łagodzić stres,
- niektóre badania dowodzą, że wykazuje działanie przeciwrakowe,
- matcha zawiera mnóstwo przeciwutleniaczy, które działają ochronnie na organizm, podobnie jak witamina C.
Z czego składa się matcha?
Składniki odżywcze w herbacie matcha to przede wszystkim witaminy rozpuszczalne w tłuszczach, nierozpuszczalny błonnik pokarmowy, chlorofile, białka, kofeina i minerały. Przed zbiorem liście herbaty matcha są chronione przed światłem słonecznym, co zwiększa zawartość katechin – silnego przeciwutleniacza z grupy flawonoidów. Jest ich aż trzy razy więcej niż w tradycyjnej zielonej herbacie liściastej. Jak dowodzą badania, katechiny mogą obniżać poziom glukozy we krwi [2].
Matcha dla sportowców
Ważna informacja dla osób aktywnych fizycznie – zawarta w matchy kofeina zwiększa siłę mięśni, zwłaszcza w górnych partiach ciała [3]. Matcha zawiera aż dwa razy więcej witaminy C niż zielona herbata (ok. 32-44 mg w szklance naparu) [5], a – jak wiadomo – jest to witamina szczególnie cenna dla sportowców.
To nie wszystkie benefity, jakie matcha zapewnia osobom uprawiającym sport. Jedno z badań dowiodło, że codzienne spożywanie matchy może pomóc w adaptacji mięśni do treningu, modulując reakcje na stres i zmęczenie [6]. W eksperymencie wzięli udział zdrowi mężczyźni, amatorsko zajmujący się sportem, którzy zostali losowo przydzieleni do grup matchy i placebo. Członkowie pierwszej grupy spożywali napój matcha zawierający 1,5 g proszku, a drugiej – napój placebo. Wszyscy mężczyźni uczestniczyli w treningu oporowym przez 8 lub 12 tygodni. Okazało się, że osoby z grupy matchy były mniej zmęczone po ćwiczeniach, a siła ich mięśni wzrosła bardziej, aniżeli w grupie placebo.
Sprawdź także: „6 superfoods dla sportowców – co doda energii i sprawi, że treningi będą bardziej efektywne?”.
Jak spożywać matchę?
Matcha stała się popularna także w Polsce, zarówno w wersji sproszkowanej, jak i w postaci dodatku smakowego do ciastek, lodów, napojów, batoników itp. Nie oznacza to jednak, że te słodycze są zdrowe, chodzi bardziej o popularność matchy ze względu na jej smak.
Przyrządzanie matchy można uznać za swoisty rytuał. Jeśli chcesz ją przygotować, zaopatrz się w tzw. chasen, czyli bambusową miotełkę, która idealnie miesza zielony proszek z płynem. Kolejne przydatne gadżety to matchawan (naczynie na matchę) i chashaku (bambusowa łyżeczka do mieszania napoju). Taki zestaw to także świetny pomysł na prezent!
Najwięcej prozdrowotnych korzyści zapewnia matcha spożywana w postaci zimnych lub ciepłych napojów. Poniżej przedstawiamy kilka przepisów, które warto wypróbować!
Matcha – przepis podstawowy
Matcha w wersji podstawowej to baza dla innych przepisów, umożliwiających przygotowanie napoju w innej wersji poprzez dodanie soku lub mleka.
Składniki:
- woda w temperaturze 70-80 stopni Celsjusza
- matcha (ok. 1 g na 20 ml wody)
Matchę wsyp do naczynia (na przykład kubka) i zalej niewielką ilością wody. Wymieszaj za pomocą specjalnej miotełki, elektrycznego spieniacza lub niewielkiej trzepaczki. Następnie wlej pozostałą część wody.
Matcha latte
To napój, który cieszy się ogromną popularnością wśród miłośników matchy.
Składniki:
- matcha z przepisu podstawowego
- mleko krowie lub roślinne w temperaturze 70-80 stopni Celsjusza
- 1 łyżeczka słodziku/erytrolu/miodu/syropu klonowego
Przygotuj matchę, używając mleka zamiast wody. Dodaj słodzik i wlej resztę mleka, a następnie zmiksuj za pomocą spieniacza elektrycznego. Uzyskasz dzięki temu smaczną, aromatyczną piankę.
Orzeźwiająca matcha z sokiem
Doskonała propozycja na ciepłe dni. To napój szybki w przygotowaniu i wyjątkowy w smaku.
Składniki:
- matcha z przepisu podstawowego
- sok owocowy (najlepiej świeżo wyciskany z pomarańczy)
- lód w kostkach
Do szklanki wlej sok. Wrzuć kilka kostek lodu, aby całkowicie zakryły napój, a następnie dodaj matchę. Do udekorowania całości możesz użyć plastrów pomarańczy.
Shake z matchą i odżywką białkową
Napój dla osób, które lubią napoje białkowe. Matcha będzie do nich kapitalnym dodatkiem!
Składniki:
- matcha z przepisu podstawowego
- 1 miarka ulubionej odżywki białkowej
- ok. 100 ml mleka krowiego lub roślinnego
- lód w kostkach
Całość zblenduj na gładką masę i wypij ze smakiem!
……….
Źródła:
[1, 2, 3, 4] Sokary S., Al-Asmakh M., Zakaria Z., Bawadi H., The therapeutic potential of matcha tea: A critical review on human and animal studies, Curr Res Food Sci, 2022 Nov, 23;6:100396. doi: 10.1016/j.crfs.2022.11.015, PMID: 36582446; PMCID: PMC9792400.
[5] Kochman J., Jakubczyk K., Antoniewicz J., Mruk H., Janda K., Health Benefits and Chemical Composition of Matcha Green Tea: A Review, Molecules, 2020 Dec 27;26(1):85, doi: 10.3390/molecules26010085, PMID: 33375458; PMCID: PMC7796401.
[6] Shigeta M., Aoi W., Morita C. et al., Matcha green tea beverage moderates fatigue and supports resistance training-induced adaptation, Nutr J 22, 32 (2023), https://doi.org/10.1186/s12937-023-00859-4.