Skąd wziął się kinesiotaping?
Metoda ta pochodzi z Japonii. Dr Kenzo Kase, chiropraktyk, pracował w latach 70. z osobami starszymi, cierpiącymi na chorobę zwyrodnieniową stawów. Poszukiwał sposobu na to, by stabilizować ułożenie mięśni i stawów pacjenta w wygodnej, wolnej od bólu pozycji tak, by mógł on normalnie funkcjonować na co dzień. Tradycyjne metody były nieskuteczne, a stosowane wówczas w medycynie sportowej taśmy za sztywne, by umożliwić wygodne poruszanie się. Dlatego Kenzo Kase, przy współpracy z inżynierami produktu, opracował specjalne, elastyczne taśmy, które spełniały swoje terapeutyczne funkcje, nie ograniczając swobody ruchu pacjentów.
Na czym polega kinesiotaping?
Kinesiotaping (kinesiology taping, plastrowanie dynamiczne) w największym uproszczeniu polega na oklejaniu części ciała pacjenta przy pomocy specjalnych plastrów (tejpów). Ich zadaniem jest utrzymywać mięśnie i stawy w zadanej pozycji, a jednocześnie stymulować receptory mechaniczne skóry - w podobny sposób, jak robią to dłonie chiropraktyka lub fizjoterapeuty. Odpowiedź układu nerwowego sprzyja procesom kompensacyjnym, dzięki którym organizm radzi sobie z rozmaitymi dolegliwościami na poziomie fizjologicznym w krótkiej perspektywie czasowej.
Plastry (tejpy) kinezjologiczne - co warto o nich wiedzieć?
W kinesiotapingu stosuje się dynamiczne plastry (tejpy) wykonane z wysokiej jakości bawełny z dodatkiem lycry. Wewnętrzna strona plastra jest powleczona faliście ułożonym medycznym klejem, który reaguje na ciepło ciała. Plastry do kinesiotapingu przepuszczają powietrze, są wodoodporne i elastyczne - ich właściwości fizyczne zbliżone są do ludzkiej skóry. Występują one w różnych szerokościach - zwykle od 2,5 do 10 cm. Można je nabyć w rolkach lub określonych kształtach przygotowanych na potrzeby konkretnej aplikacji. Dostępne są także w różnych kolorach i wzorach. Kupisz je w każdym dobrym sklepie z wyposażeniem medycznym.
Od plastrów dynamicznych należy odróżnić plastry sztywne, służące do twardej stabilizacji podczas świeżych urazów i kontuzji. Ich elastyczność i rozciągliwość są znikome - stosuje się je bowiem w sytuacjach ostrego bólu i mocno zakłóconej ruchliwości danej części ciała.
Czy w kinesiotapingu stosuje się leki lub inne preparaty medyczne?
Absolutnie nie. Jest to metoda naturalna, nieinwazyjna i wolna od jakichkolwiek preparatów chemicznych. Dzięki temu jest znakomicie tolerowana przez większość pacjentów, a przeciwwskazań do jej stosowania jest niewiele.
Na co pomaga kinesiotaping?
Początkowo kinesiotaping wykorzystywany był w medycynie i rehabilitacji sportowej. Nie tylko bowiem przyspieszał powrót kontuzjowanych zawodników do formy, ale także umożliwiał im prowadzenie treningów w warunkach zbliżonych do prawidłowych. Obecnie plastrowanie dynamiczne ma wiele zastosowań - najpopularniejsze z nich to:
- przeciwdziałanie i profilaktyka bólu - kinesiotaping niweluje dolegliwości bólowe w obrębie mięśni i stawów, zarówno wynikające z urazów, jak i długotrwałych schorzeń; pomaga także zmniejszyć uciążliwość zespołu opóźnionego bólu mięśniowego, czyli tzw. „zakwasów”;
- redukcja obrzęków - kinesiotaping wspomaga swobodny przepływ krwi i limfy, dzięki czemu redukuje opuchliznę;
- korekcja wad postawy - kinesiotaping wspiera pracę nad nieprawidłowymi lub asymetrycznymi ustawieniami struktur stawowych, czyli np. pomoże Ci uniknąć garbienia się;
- rehabilitacja - kinesiotaping stosuje się, by wspomagać sprawność ruchową pacjentów neurologicznych, cierpiących na choroby zwyrodnieniowe, w okresie ciąży i po porodzie i wielu innych przypadkach;
- terapia blizn – kinesiotaping wspiera samoistne gojenie się blizny m.in. poprzez aktywację układu limfatycznego i mikrokrążenia, a także poprawienie funkcjonowania okolicznych mięśni i stawów.
Jak wygląda zabieg kinesiotapingu?
Kinesiotaping wykonuje się na podstawie diagnozy wynikającej z badania i wywiadu fizjoterapeuty. Na oczyszczoną, pozbawioną owłosienia i lekko rozgrzaną skórę nakleja się określony wzór plastrów dynamicznych. Jego kształt oraz napięcie to kwestia indywidualna, wynikająca z konkretnej aplikacji na ciele pacjenta. W zależności od rodzaju dolegliwości i miejsca zastosowania, oklejenie może był ułożone w linię prostą, literę X, Y lub mieć kształt bardziej rozgałęziony albo przypominający drobną sieć. Plastry nosi się przez 5-7 dni. Po upływie tego czasu możesz usunąć je samodzielnie lub podczas wizyty kontrolnej u fizjoterapeuty.
Czy da się wykonać „tejpowanie” samodzielnie?
Specjaliści są zgodni - kinesiotaping wymaga specjalistycznej wiedzy z zakresu anatomii, umiejętności diagnozy stanu ciała oraz praktycznej znajomości techniki wykonywania tego zabiegu. Dlatego próby samodzielnego plastrowania dynamicznego nie tylko mogą okazać się nieskuteczne, ale mogą nasilić występowanie dolegliwości, którym chcesz przeciwdziałać. Zabieg kinesiotapingu zawsze powinien opierać się fachowej diagnozie fizjoterapeuty, a jego wykonanie również lepiej pozostaw specjaliście. Samodzielne wykonanie kinesiotapingu jest możliwe jedynie w przypadku niewielkich, łatwo dostępnych urazów, które wymagają prostych i dobrze nam znanych wzorów oklejenia.
Kiedy NIE korzystać z kinesiotapingu?
Nie ma wielu przeciwwskazań do korzystania z tego zabiegu - niemniej jednak istnieją i należy o nich pamiętać. Najważniejsze z nich to:
- dolegliwości skórne w miejscach zabiegu - dotyczy to wszelkiego rodzaju podrażnień, urazów, niezagojonych i trudno gojących się ran, ale także schorzeń przewlekłych, np. łuszczycy;
- alergie - wprawdzie plastry do kinesiotapingu są hipoalergiczne, ale niekiedy zdarzają się przypadki reakcji uczuleniowej na stosowane w nich kleje;
- zakrzepica żył - zwiększenie przepływu krwi może spowodować oderwanie się zakrzepu i zagrożenie dla zdrowia;
- nowotwory złośliwe - zwiększony przepływ krwi może stymulować rozwój guzów, w tym przypadku konsultacja lekarza specjalisty jest niezbędna!
Jeśli masz wątpliwości co do wpływu kinesiotapingu na stan Twojego zdrowia, skonsultuj się z lekarzem odpowiedniej specjalizacji. Zwróć także uwagę na kwestie zdrowotne podczas wywiadu u fizjoterapeuty.
Przeczytaj też: „Dieta po kontuzji – 5 wskazówek jak jeść, aby szybko wrócić do formy”.
.............
Źródła:
1. kinesiotape.com
https://kinesiotape.com/dr-kenzo-kase/
https://kinesiotape.com/why-kinesio-what-you-need-to-know/
https://kinesiotaping.com/about/what-is-the-kinesio-taping-method/
2. H. Mojsiejczuk, M. Ptak, A. Szylińska i inni, Kinesiotaping jako interdyscyplinarna metoda terapeutyczna [w] Pomeranian Journal of Life Sciences 2016 -
https://www.researchgate.net/publication/314267390_Kinesiotaping_jako_interdyscyplinarna_metoda_terapeutyczna.
3. J. Karwacińska, W. Kiebzak, B. Stefanek-Finda i inni, Effectiveness of Kinesio Taping on hypertrophic scars, keloids and scar contractures [w] Polish Annals of Medicine 2012 - https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S1230801312000112?via%3Dihub.
4. M. Mostafavifar, J. Wertz, J. Borchers, A systematic review of the effectiveness of kinesio taping for musculoskeletal injury [w] The Physician and Sportsmedicine 2012 - https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23306413/.
5. https://www.performancehealthacademy.com/kinesiology-taping-in-clinical-populations-does-it-work.html.
6. Daniszewska-Jarząb I., Jarząb S., Practical application of kinesiotaping in the case of a cesarean section scar. Aesth Cosmetol Med. 2020;9(6):485-488.