Co skrywa w sobie keczup?
Skład keczupu może różnić się w zależności od marki i producenta, ale zazwyczaj obejmuje on następujące składniki:
- pomidory (w postaci przetworzonej np. w formie koncentratu pomidorowego),
- cukier (najczęściej fruktoza lub syrop glukozowo-fruktozowy),
- ocet (zwykle winny lub jabłkowy),
- woda,
- sól,
- przyprawy i zioła (np. cebula, czosnek, kolendra, goździki, cynamon, papryka, chili, liście laurowe).
W niektórych keczupach znajdziesz też inne dodatki, takie jak:
- skrobia lub mąka kukurydziana (jako zagęstnik),
- konserwanty (np. sorbinian potasu),
- barwniki (np. karmel, likopen),
- naturalne aromaty.
Kto powinien unikać keczupu?
Keczup jest bezpiecznym dodatkiem do posiłków dla większości z nas, ale niektórzy powinni go spożywać z umiarem lub całkowicie wyłączyć z diety z uwagi na część składników jego sklepowych wersji, które są mniej korzystne, lub "przerzucić się" na domowy keczup, którego smak bije na głowę gotowe produkty.
Są to szczególnie osoby:
- z cukrzycą - powinny one wybierać keczupy o niskiej zawartości cukru lub unikać ich całkowicie.
- z nadciśnieniem - keczup zawiera dużo soli, która może zwiększać ciśnienie krwi. Warto znaleźć te, które mają jej w składzie symboliczną ilość.
- z nietolerancją glutenu - niektóre keczupy mogą zawierać pewne jego ilości, co jest groźne dla osób z jego nietolerancją lub celiakią. Na półkach w sklepach znajdziesz też wersje oznaczone jako bezglutenowe.
Czy keczup rzeczywiście jest taki straszny?
Nie! Łyżeczka keczupu do dania z grilla nie powinna nieść za sobą żadnych przykrych konsekwencji. Keczup jest źródłem likopenu, silnego przeciwutleniacza, który może pomóc w zapobieganiu chorobom serca i nowotworom. Jest on silnym antyoksydantem i chroni organizm przed stresem oksydacyjnym.
Jednakże, spożywanie keczupu jako źródła likopenu nie jest najlepszym wyborem ze względu na duży stopień jego przetworzenia. Zaleca się używanie go jedynie jako dodatku - w umiarkowanych ilościach, a także wybieranie wersji o niskiej zawartości cukru i soli. Najlepszą opcją będzie oczywiście przygotowanie domowego odpowiednika z naturalnych składników, który na pewno będzie zdrowszy i smaczniejszy niż produkty z supermarketu.
Przepis na domowy keczup bez zbędnych konserwantów
Składniki:
- 1 kg pomidorów,
- 1 cebula,
- 2 ząbki czosnku,
- 1/2 szklanki octu jabłkowego,
- 1/4 szklanki miodu,
- 1 łyżeczka soli,
- 1/4 łyżeczki cynamonu,
- 1/4 łyżeczki gałki muszkatołowej,
- 1/4 łyżeczki mielonego imbiru,
- szczypta pieprzu.
Sposób przygotowania:
- Pokrój pomidory i cebulę w kostkę, a czosnek drobno posiekaj.
- Wsyp pomidory, cebulę i czosnek do dużego garnka i zacznij podgrzewać na średnim ogniu.
- Dodaj ocet jabłkowy, miód i sól, a następnie zagotuj.
- Po zagotowaniu zmniejsz ogień i gotuj na małym ogniu przez około 30 minut, aż pomidory zmiękną.
- Wyciągnij z garnka gałkę muszkatołową i dodaj cynamon, imbir i pieprz. Kontynuuj gotowanie na małym ogniu przez kolejne 10-15 minut, aż całość zgęstnieje.
- Odstaw garnek na bok i pozostaw do wystygnięcia.
- Przełóż keczup do słoika lub butelki i przechowuj w lodówce.
Teraz możesz cieszyć się domowym keczupem bez konserwantów, który jest pyszny i zdrowy!
Z czego jeszcze możesz zrobić keczup?
Z czego jeszcze możesz zrobić keczup? Keczup z innych warzyw niż pomidor to ciekawa alternatywa dla jego tradycyjnej wersji. Pozostałe składniki się powtarzają, a bazę mogą stanowić takie warzywa jak np.:
- dynia – tutaj warto dodać również świeży lub mielony imbir,
- marchew – jej słodycz warto zbalansować większą ilością pieprzu i czosnku lub pominięciem miodu,
- burak – tu możesz dodać gałkę muszkatołową,
- papryka – dopraw ją szczyptą cynamonu,
- cukinia - zawiera dużo wody, więc gotowanie może potrwać nieco dłużej niż w przypadku keczupów z papryki czy buraka.
Upiecz lub ugotuj wybrane warzywo, a następnie zmiksuj je w blenderze razem z posiekaną w piórka cebulą, czosnkiem, octem, miodem, solą i pieprzem do smaku. Gotuj na małym ogniu do zgęstnienia sosu.
Zamienniki keczupu - znajdź coś dla siebie!
Ten rodzaj dodatku do grilla i innych potraw jednak Cię nie przekonuje? Na szczęście jest sporo alternatyw, które również świetnie się sprawdzą.
- Salsa - meksykański sos na bazie pomidorów, cebuli, papryki chili i innych aromatycznych składników nada potrawom charakteru.
- Musztarda - nie trzeba jej przedstawiać! To popularny dodatek do hot dogów i hamburgerów, który ma charakterystyczny ostry smak. Musztarda jest niskokaloryczna i zawiera mniej cukru niż keczup.
- Guacamole - gęsty sos na bazie awokado, pomidorów, cebuli i limonki ma kremową konsystencję i jest pełne zdrowych tłuszczów i składników odżywczych.
- Pesto - idealny miks świeżych ziół, orzechów i oliwy z oliwek. Ma intensywny smak i jest idealne do dań makaronowych, kanapek i sałatek. Możesz wykonać je też z dodatkiem suszonych pomidorów.
- Kwaśna śmietana - sprawdzi się do dań z grilla oraz jako sos do sałatek.
Pamiętaj, że zamienniki keczupu mają różne smaki i właściwości, więc warto eksperymentować, aby znaleźć najlepszą alternatywę dla siebie i swoich potraw.
..........
Źródła:
1. "High Blood Pressure and Diet", American Heart Association: https://ufhealth.org/high-blood-pressure-and-diet.
2. "Everything you need to know about tomatoes", Medical News Today: https://www.medicalnewstoday.com/articles/273031.
3. "Ketchup Nutrition: All You Need to Know”, Healthline: https://www.healthline.com/nutrition/ketchup-nutrition-facts.