Krótka historia boksu amatorskiego
Boks był i jest sportem walki. W tej formie jest znany już od czasów starożytnych - walki na pięści były elementem antycznych igrzysk olimpijskich. Wiemy także, że nie miały one wiele wspólnego z boksem, jaki znamy dziś. Zawodnicy walczyli na gołe pięści, czasami obwiązując kostki skórzanymi paskami lub rzemykami. Nie było podziału na kategorie wagowe, systemu rund ani wielu znanych dziś ograniczeń ze względu na bezpieczeństwo zawodników - nic więc dziwnego, że w takich warunkach walki mogły skończyć się ciężkimi urazami lub nawet śmiercią pięściarzy.
Boks w formie brutalnej walki na gołe pięści przetrwał aż do połowy XVIII wieku, kiedy to Anglicy zaczęli oficjalnie kodyfikować tę dyscyplinę. Współcześnie rozumiany boks ma początek w roku 1867, kiedy to wprowadzono Queensberry Rules - zbiór zasad, który obejmował podział na rundy oraz obowiązek stosowania rękawic. Kodyfikacja boksu otworzyła mu drogę do nowożytnych igrzysk olimpijskich. Boks amatorski stał się oficjalną dyscypliną olimpijską w 1904 r. i pozostaje nią do dziś. W roku 1946 powstało Międzynarodowe Stowarzyszenie Boksu Amatorskiego - AIBA. Od 1974 pod jego egidą odbywają się mistrzostwa świata w tej dyscyplinie.
Kto może trenować boks?
Mamy nadzieję, że nie wystraszył Cię poprzedni akapit, bo tak naprawdę boks może trenować każdy – stosownie do indywidualnych warunków fizycznych i możliwości kondycyjnych. Nie jest to sport zarezerwowany dla silnych i wytrzymałych mężczyzn. Dyscyplina ta cieszy się coraz większą popularnością wśród pań. Również wiek nie stanowi bariery – boks trenują zarówno dzieci, jak i osoby starsze. Trening bokserski obejmuje wiele różnorodnych elementów pracy z własnym ciałem - od sparingów z partnerem poprzez trening siłowy aż do różnych form ćwiczeń kondycyjnych i ogólnorozwojowych. Oznacza to, że wiele elementów takiego treningu można wykonywać samodzielnie, w domu lub w plenerze.
Trening bokserski cechuje się ćwiczeniami o dużej intensywności, także w formie interwałów wysiłkowych. Dlatego nie będzie to dobry wybór dla osób cierpiących na choroby serca i dolegliwości układu krążenia. Do przeciwwskazań należą także dolegliwości związane z układem kostno-stawowym, który poddawany jest dość istotnym obciążeniom.
Trening bokserski - coś dla ciała
Trenując boks, rozwijasz swoją siłę, wytrzymałość oraz szybkość. To oznacza szeroką gamę intensywnych ćwiczeń, które wpłyną na wiele aspektów Twojej sprawności fizycznej. Podstawą - jak w każdym sporcie walki - jest wytrzymałość krążeniowo-oddechowa. Boks zapewnia intensywny trening cardio, podczas którego możesz spalić 800 i więcej kalorii w ciągu godziny. Przy zachowaniu prawidłowej diety, sprzyja to spalaniu tkanki tłuszczowej i zrzucaniu nadmiarowych kilogramów. Aspekty siłowe treningu pomagają nie tylko w rozbudowie masy mięśniowej i tonowaniu sylwetki, ale także wzmacniają układ kostno-stawowy.
Co istotne, trening bokserski za każdym razem oddziałuje na wiele grup mięśni jednocześnie, zapewniając ich harmonijny rozwój. Szybkość i sprawność poruszania się wzrastają, podobnie jak koordynacja - boks wymaga stosowania wyćwiczonych elementów techniki w dynamicznych, zmiennych okolicznościach, co wiąże się z podejmowaniem błyskawicznych decyzji i wykonywaniem wyuczonych, złożonych ruchów w błyskawicznym tempie.
Trening bokserski - coś dla ducha
Popularne powiedzenie głosi, że głowa w boksie tylko przeszkadza. Rzeczywistość wygląda jednak zdecydowanie inaczej. Trening bokserski rozwija koordynację i wyobraźnię przestrzenną, a także umiejętność oceny dystansu, uczy efektywnie korzystać z widzenia peryferyjnego oraz prawidłowo oceniać dynamiczne sytuacje. Jednak o wiele bardziej istotne są efekty psychologiczne uprawiania boksu. Sport ten to nie tylko sposób na wyładowanie stresu i negatywnych emocji - to przede wszystkim dyscyplina, która wymaga pracy nad własnymi słabościami oraz charakterem.
Skupienie, koncentracja, cierpliwość i pokora, szacunek dla siebie i innych - to cechy, nad którymi pracujesz na każdym treningu. Procentują one w każdym aspekcie życia - na ringu i poza nim. Boks to także sport, który wyrabia zdrowe, sportowe nawyki - zachęca do indywidualnej pracy nad siłą i kondycją, dbania o prawidłową dietę oraz regenerację i wypoczynek. Nie będzie przesady w stwierdzeniu, że boks tworzy wojowników - a wojownikiem jest się przez cały czas.
Jaki sprzęt jest niezbędny na treningu bokserskim?
Boks charakteryzuje się dość niską barierą wejścia - sprzętu niezbędnego do rozpoczęcia treningów jest niewiele. Podstawowe wyposażenie boksera to:
- spodenki bokserskie wykonane z materiałów naturalnych lub syntetycznych;
- rękawice bokserskie ze skóry naturalnej lub syntetycznej;
- buty - sznurowane, sięgające powyżej kostki, zapewniające dobrą przyczepność i umożliwiające wygodny skręt stopy;
- bandaże, owijki lub rękawice wewnętrzne dla higieny i większej ochrony przed kontuzjami dłoni i nadgarstków;
- ochraniacz na zęby, czyli tzw. „szczęka” bokserska;
- skakanka - bo każdy sport, w którym pracują ręce, wymaga jeszcze lepszej pracy nóg.
Przeczytaj też: „Skakanka – którą wybrać, aby trening był skuteczny?”.
Decyzja o zakupie pozostałego sprzętu, takiego jak kask, suspensorium oraz wszelkiego rodzaju gruszki i worki treningowe zależy od Twojego indywidualnego zaangażowania, oraz warunków i sprzętu, jaki oferuje Twój lokalny klub sportowy. Obiekty dostępne z kartą MultiSport, w których możesz spróbować swoich sił w sztukach walki, znajdziesz TUTAJ.
Czy boks jest bezpieczny?
Trening bokserski obejmuje ćwiczenia o wysokiej intensywności. Wiąże się z tym ryzyko urazu pracujących pod dużym obciążeniem mięśni i stawów. Właśnie dlatego, podobnie jak w przypadku każdego innego sportu walki, szczególnie istotna jest prawidłowa rozgrzewka, dbałość o poprawną technikę wykonywanych ćwiczeń oraz rozciąganie mięśni i regeneracja organizmu.
Sprawdź też: „12 ćwiczeń rozciągających, dzięki którym unikniesz kontuzji”.
Sparingi z partnerem wiążą się z ryzykiem kontuzji typowych dla kontaktowych sportów walki - otarć, stłuczeń, skręceń i zwichnięć. Jeśli jednak dopiero zaczynasz przygodę z boksem, przed Tobą cała masa ćwiczeń wykonywanych w pojedynkę, mających na celu opanowanie podstawowych technik i wzorców ruchowych. Na pierwsze starcia przyjdzie czas na kolejnych etapach treningu - a jeśli martwisz się o kontuzje, możesz skorzystać z dodatkowej ochrony twarzy w postaci kasku bokserskiego.
Od czego zacząć?
Jeśli chcesz zacząć treningi bokserskie, zacznij od rekonesansu. Sprawdź, jakie kluby sportowe prowadzą zajęcia w Twojej okolicy. Dowiedz się, kto prowadzi treningi i czy jest to osoba przyjazna początkującym. Zapoznaj się z opiniami dostępnymi na wszelkiego rodzaju grupach i forach dyskusyjnych. Na koniec - co najważniejsze - odwiedź upatrzony obiekt. Przyjrzyj się, jak wyglądają zajęcia. Porozmawiaj z trenerem i zawodnikami. Zwróć uwagę na warunki, w jakich odbywają się treningi oraz dostępny sprzęt. Jeśli wszystko okaże się w porządku - weź udział w pierwszym, zapoznawczym treningu i przekonaj się, czy Ci to odpowiada.
Uwaga! Unikaj klubów bokserskich rodem z filmów akcji - brud, zdezelowany sprzęt, szemrane towarzystwo na sali czy niepotrzebna brutalność treningów to sygnały ostrzegawcze. Od takich miejsc lepiej trzymać się z daleka.
Przeczytaj też: „Sztuki walki: fakty kontra mity”.
Życzymy powodzenia na ringu i we wszystkich innych aktywnościach!
...........
Źródła:
- V. Bruzas, A. Stasiulis, A. Cepulenas i inni Aerobic capacity is correlated with the ranking of boxers [w] Perceptual and Motor Skills 2014 - https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25153738/.
- H.Chaabène, M. Tabben, B. Mkaouer i inni Amateur boxing: physical and physiological attributes [w] Sports Medicine 2015 - https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/25358529/.
- A. J. Alevras, J. T. Fuller, R. Mitchell, R. P. Lystad Epidemiology of injuries in amateur boxing: A systematic review and meta-analysis [w] Journal of Science and Medicine in Sport 2022 - https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36195527/.
- M. J. Finlay, M. Greig, R. M. Page, C. A. Bridge Acute physiological, endocrine, biochemical and performance responses associated with amateur boxing: A systematic review with meta-analysis [w] European Journal of Sport Science 2023 - https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35380916/.
